Unha ollada desde os feminismos críticos ás políticas exteriores feministas de Suecia, Canadá, Francia, México e España

  1. Lucrecia Rubio Grundell 1
  2. Gabriela de Lima Grecco 1
  3. Itziar Ruiz-Giménez Arrieta 1
  1. 1 Universidad Autónoma de Madrid
    info

    Universidad Autónoma de Madrid

    Madrid, España

    ROR https://ror.org/01cby8j38

Revista:
Tempo exterior

ISSN: 1579-6582

Año de publicación: 2021

Título del ejemplar: Política Exterior Feminista: perspectivas e desafíos para os seu estudo (I)

Número: 42

Páginas: 7-26

Tipo: Artículo

Otras publicaciones en: Tempo exterior

Resumen

Este artículo analiza el contexto de surgimiento de la narrativa de la “política exterior feminista” y los rasgos principales de las estrategias adoptadas por Suecia, Canadá, Francia, México y España con la finalidad de reflexionar sobre su carácter novedoso (o no). A partir de las aportaciones realizadas por los estudios feministas críticos en Relaciones Internacionales en relación con la agenda internacional de género, se presentan algunos de los elementos positivos y, sobre todo, de los más problemáticos de esa narrativa, para finalmente sugerir cómo podría ser una “política exterior feminista” realmente novedosa

Referencias bibliográficas

  • ABU-LUGHOD, L. (2001). Orientalism and Middle East Feminist Studies, Feminist Studies, 27 (1), pp. 101- 113.
  • Action Canada for Sexual Health & Reproductive Rights, Inter Pares, Oxfam Canada. (2016). Une approche féministe de l’aide internationale du Canada. Obtido de: https://interpares. ca/sites/default/files/une_approche_feministe_de_laide_internationale_du_canada.pdf
  • ADLER, E. (1992). The Emergence of Cooperation: National Epistemic Communities and the International Evolution of the Idea of Nuclear Arms Control, International Organization, 46 (1992), pp. 101-145.
  • BUNCH, C. (1990). Women’s rights as human rights: Toward a re-vision of human rights. Hum. Rts. Q., 12, pp. 486-498.
  • BUTLER, J. (2001). El género en disputa, México, Paidós.
  • Centro de Investigación Internacional (Secretaría de Relacións Exteriores e Instituto Matías Romero) (2020). Conceptualizando la Política Exterior Feminista: Apuntes para México. Obtido de: https://www.gob.mx/cms/uploads/attachment/file/545369/Nota_6-Poli_tica_exterior_feminista.pdf Centro de Política Exterior Feminista (2020). A feminist foreign policy for the European Union. Obtido de: https://centreforfeministforeignpolicy.org/report-feminist-foreign-policy-for-the-eu
  • COHN, C. (1998). Women and War. Polity Press.
  • COLLUMBA ACHILLEOS-SARLL (2018). Reconceptualising Foreign Policy as Gendered, Sexualised and Racialised: Towards a Postcolonial Feminist Foreign Policy (Analysis), Journal of International Women Studies, 19 (1), pp. 33-49.
  • CONNELL, R E PEARSE, R. (2014). Gender: In World Perspective. Polity Press.
  • Consello Superior para a Igualdade de Xénero (Haut Conseil pour l’égalité des sexes) (2020) Rapport sur la diplomatie féministe, Obtido de https://www.diplomatie.gouv.fr/en/frenchforeign-policy/feminist-diplomacy/news/article/report-on-feminist-diplomacy-by-the-highcouncil-on-gender-equality-18-nov-20
  • CRENSHAW, K. W. (1991). Cartografiando los márgenes: Interseccionalidad, políticas identitarias y violencia contra las mujeres de color (Traductores Platero, R. & Sáez J.). Stanford Law Review (43), pp.1241- 1299.
  • DELGADO PERALTA, M. (2020). A política exterior feminista de México y la agenda de la sostenibilidad 2030, Revista Mexicana de Política Exterior, 118, pp. 131-138.
  • DELLA LIBERA, M. (2017). Sex with the Other: Anxieties and Representations of Gender in Europe during the Refugee Crisis, International Journal of Multicultural and multireligious Understanding, 3 (6), pp. 19-29.
  • DÍAZ, D. P. (2018). El enfoque género en desarrollo (GED) y las conferencias internacionales sobre la mujer: Notas histórico-teóricas. X Congreso virtual sobre Historia de las Mujeres. Archivo Histórico Diocesano de Jaén.
  • Esglobal (2021). Una política exterior feminista en Canadá, México y Suecia. Un Estudio Comparativo. Obtido de: https://cdn.esglobal.org/wp-content/uploads/2021/03/Estudio-Comparativo-2_compressed.pdf.
  • Estratexia Internacional para a Igualdade de Xénero. (2018). Direction générale de la mondialisation, de la culture, de l’enseignement et du développement international Stratégie internationale de la France pour l’égalité entre les femmes et hommes 2018-2022. Obtido de: https://www.diplomatie.gouv.fr/IMG/pdf/strategie_internationale_egalite_femmeshommes_web_cle089345.pdf
  • ELSHTAIN, J.B. (1995). Women and War, University of Chicago Press. Foro Económico Mundial (2018). The Global Gender Gap Report 18. Obtido de: http://www3. weforum.org/docs/WEF_GGGR_2018.pdf
  • GRECCO DE LIMA, G. (2020). Feminismos y género en los Estudios Internacionales, Relaciones Internacionales, 44, pp. 127-145.
  • HOFFMAN, J. (2001). Gender and Sovereignty: Feminism, the State and International Relations. Springer.
  • JOACHIM, J (1999). Shaping the human rights agenda: the case of violence against women. En: Meyer M.K. & Prügl, E. (Eds), Gender Politics in Global Governance. pp. 142–160.
  • LE DRIAN, J.Y. (2019). Pour une diplomatie féministe, Libération, 8, Marzo. Obtido de: https://www.liberation.fr/debats/2019/03/07/pour-une-diplomatie-feministe_1713657/
  • LUNZ, K.; BERNARDING, N. (2020, June). A Feminist Foreing Policy for the European Union. Centre for Feminist Foreign Policy.
  • Ministerio de Asuntos Exteriores de Canadá (2017). Canada’s Feminist International Assitance Policy. Obtido de: https://www.international.gc.ca/world-monde/issues_developmentenjeux_developpement/priorities-priorites/policy-politique.aspx?lang=eng
  • Ministerio de Asuntos Exteriores, Unión Europea e Cooperación (2021). Política Exterior Feminista. Impulsando la igualdad en la Acción exterior española. Obtido de: http://www. exteriores.gob.es/Portal/es/SalaDePrensa/Multimedia/Publicaciones/Documents/2021_02_ POLITICA%20EXTERIOR%20FEMINISTA.pdf
  • Ministerio de Europa e Asuntos Exteriores (2018). Direction générale de la mondialisation, de la culture, de l’enseignement et du développement international. Stratégie internationale de la France pour l’égalité entre les femmes et hommes 2018-2022. Obtido de: https://www. diplomatie.gouv.fr/IMG/pdf/strategie_internationale_egalite_femmes-hommes_web_ cle089345.pdf
  • MONTOYA, C. & ROLANDSEN, L. (2013). The Othering of Domestic Violence: The EU and Cultural Framings of Violence against Women. Social Politics: International Studies in Gender, State & Society, (20) 4, pp.534-557.
  • MUEHLENHOFF, H.L. (2017). Victims, soldiers, peacemakers and caretakers: the neoliberal constitution of women in the EU-s security policy. International Feminist Journal of Politics, 19 (2), pp. 153-167. https://doi.org/10.1080/14616742.2017.1279417
  • Oficina do Goberno de Suecia (2019). Handbook: Sweden’s Feminist Foreign Policy. Obtido de: https://www.swedenabroad.se/globalassets/ambassader/zimbabwe-harare/documents/ handbook_swedens-feminist-foreign-policy.pdf
  • PETERSON, V. S. (1992). Transgressing boundaries: Theories of knowledge, gender and international relations. Millennium, (21) 2, pp. 183-206.
  • RUIZ-GIMÉNEZ, I. (2018). Luces y Sombras del régimen internacional de los DD.HH. Setenta años de luchas por expandir sus significados. Revista Papeles de Relaciones Ecosociales y Cambio Global, (142), pp. 43-53.
  • RUIZ-GIMÉNEZ, I. (2016). Mujeres, Paz y Seguridad: controversias feministas en torno a la paz liberal. En: García Segura, C. (Ed.). La tensión cosmopolita. Avances y límites en la institucionalización del cosmopolitismo. (pp. 322-364). Editorial Tecnos.
  • RUIZ-GIMÉNEZ, I., e Rubio Grundell, L. (2020). Debates Feministas en Relaciones Internacionales: de los Enfoques Resolución de Problemas a los Enfoques Críticos. En: García Segura. C., Sanahuja, J. A., e Verdes-Montenegro, F. J. (eds.), 100 años de Relaciones Internacionales: una mirada reflexiva. Tirant Lo Blanch, pp. 295-321.
  • RUIZ-GIMÉNEZ, I. (2017). Una mirada crítica al humanitarismo desde los estudios pospositivistas. Afers Internacionals, 117, pp. 188-191.
  • RUIZ-GIMÉNEZ, I. (2019). EL ODS16: Paz, Seguridad, Gobernanza y Desarrollo. ¿Diálogos y prácticas convergentes?. En VV.AA. (Eds.) Agenda 2030. Claves para la transformación social. (pp 17-38). Los Libros de la Catarata y la UAM.
  • SJOBERG, L. (2012). Towards Trans-gendering International Relations? International Political Sociology, (6) 4, pp. 337-354.
  • STEANS, J. (2003). Engaging from the margins: feminist encounters with the ‘mainstream’ of International Relations. The British Journal of Politics and International Relations, (5) 3, pp. 428-454.
  • SHEPHERD, L. (2008). Power and Authority in the Production of United Security Council Resolution 1325, International Studies Quarterly, (52) 2, pp. 383-404.
  • Subsecretaría para Asuntos Multilaterais e Dereitos Humanos, Director Xeral de Dereitos Humanos e Democracia (2020). La política exterior feminista del gobierno de México. Obtido de: https://www.gob.mx/cms/uploads/attachment/file/576095/Presentacio_n_PEF_ baja.pdf
  • TELLES, T. (2020, marzo). ¿Una política exterior feminista mexicana?, Foreign Affairs Latinoamérica. Instituto Tecnológico Autónomo de México. Obtido de: http://revistafal.com/ una-politica-exterior-feminista-mexicana/
  • TICKNER, J. A. (1988). Hans Morgenthau´s Principles of Political Realism: A feminist Reformulation, Millennium, (17) 3, pp. 429-440.
  • TICKNER, J. A. (2001). Gendering World Politics. Columbia University Press