Los Staphylinidae (Coleoptera) sarcosaprófilos del Parque Natural de Sant Llorenç del Munt i l’Obac, Barcelona, España:The sarcosaprophilous Staphylinidae (Coleoptera) of Sant Llorenç del Munt i l’Obac Natural Park, Barcelona, Spain

  1. Raimundo Outerelo 1
  2. Purificación Gamarra 2
  3. Sergi Trócoli 3
  1. 1 Universidad Complutense de Madrid
    info

    Universidad Complutense de Madrid

    Madrid, España

    ROR 02p0gd045

  2. 2 UAM
  3. 3 Museu de Ciències Naturals de Barcelona.
Aldizkaria:
Boletín de la Real Sociedad Española de Historia Natural. Actas

Argitalpen urtea: 2020

Zenbakia: 114

Orrialdeak: 5-18

Mota: Artikulua

Laburpena

Data regarding the community of sarcosaprophilous Staphylinidae (Coleoptera) associated with pig carcass in Sant Llorenç del Munt i L’Obac Natural Park Barcelona, northwest of the Iberian Peninsula are presented. For the study, 4 traps were used, baited with pig remains placed in water, located in 4 different habitats, hanging 1.5 m from the ground. 68 samples were taken from february to december 2018. 843 individuals belonging to 17 species, belonging to 5 subfamilies (10 Aleocharinae, 3 Staphylininae, 2 Omaliinae, 1 Proteininae, and 1 Tachyporinae) were captured, presenting their greatest abundance in the months of summer (june, july, august). Three species were found to be the most abundant and most frequent, Aleochara (Aleochara) curtula (Goeze, 1777), Aleochara (Aleochara) lata Gravenhorst, 1802 and Aleochara (Xenochara) haematoptera Kraatz, 1858. For each species, the material studied, ecological data, abundance, frequency and its world and Iberian chorology are presented. Among the 17 species found, 6 are new records for the autonomous community of Catalonia: (Aleochara (Heterochara) clavicornis L. Redtenbacher, 1849, A. (Xenochara) sparsa Heer, 1839, Haploglossa villosula (Stephens, 1832), Proteinus atomarius Erichson, 1840, Philonthus (Philonthus) virgo (Gravenhorst, 1802) and Mycetoporus longulus Mannerheim, 1830. Philonthus (Philonthus) succicola Thomson, 1860, already from the community, represent a new record for Barcelona.

Erreferentzia bibliografikoak

  • Altarriba-Fatsini, J. & Saloña-Bordas, M.I. 2019. Múscidos (Diptera, Muscidae) asociados a un cadáver de cerdo doméstico (Sus scrofa) en Leioa (Bizkaia, España). Boletín de la Sociedad Entomológica Aragonesa, 64:193-196.
  • Arnaldos, M.I., Romera, E., García, M.D. y Luna, A. 2001. Initial study on sarcosaprophagous Diptera (Insecta) succession on carrion Southeastern Iberian Peninsula. International Journal of Legal Medicine. 114: 156-162.
  • Arnaldos, M.I., Luna, A., Presa, J.J., López-Gallego, E. & García, M.D. 2006. Entomología forense en España: hacia una buena práctica profesional. Ciencia Forense, 8: 17-38.
  • Arnaldos, M.I. & González-Mora, D. & Begoña, I. & García, M.D. 2013. Nuevo sarcofágido en la comunidad sarcosaprófaga. Boletín. asociación española de Entomología, 37(1-2): 99-101.
  • Arnaldos, M.I., Ruiz, C., Torres, B., Begoña, I., García, M.D., González-Mora, D. & Serrano,J. 2015. DNA barcoding of two forensically important fleshfly species (Diptera: Sarcophagidae) from spain and notes on barcoding success within genus Sarcophaga Meigen, 1826. Ciencia Forense, 12: 73-90
  • Begoña, I. 2015. Sucesión de la entomofauna cadavérica en un medio montañoso del sureste de la Península Ibérica. Departamento de Zoología y Antropología Física. Universidad de Murcia. Murcia.
  • Berzosa, J., Arnaldos, M.I., Romera, E. & García, M.D. 2001. Tisanópteros (Insecta, Thysanoptera) de una comunidad sarcosaprófaga en el Sureste español. Boletín de la Real Sociedad Española de Historia Natural Sección Biológica, 96(3-4): 183-194.
  • Besuchet, C. & Moeschlerr, P. 1986. Coléoptères cavernícoles dans les sources karstiques du Jura Neuchatelois (Suisse). Bulletin romand d’ Entomologie, 4: 155-158.
  • Callot, H.J. 2005. Catalogue et atlas des Coléoptères d’Alsace. Tome 15. Staphylinidae. Société Alsacienne d’Entomologie Musee Zoologique de l’Universite et de la Ville de Strasbourg. 285 pp.
  • Caoduro, G., Osella, G. & Ruffo, S. 1994. La fauna cavernicola della regione Veronese. Memorie Museo Civico di storia naturale Verona, 11: 1-144.
  • 1999-2004. Especies de Coleópteros de las familias Staphylinidae e Histeridae presentes en carroña de cerdos en la comarca de la Litera (Huesca). Lucas Mallada, Revista de Ciencias, 11: 81-91.
  • Castillo-Miralbés, M., 2000. Estudio de la entomofauna asociada a los cadáveres en la Región Altoaragonesa. Universidad de Zaragoza. Tesis doctoral inédita. 318 pp.
  • Castillo-Miralbés, M., Principales especies de coleópteros necrófagos presentes en carroña de cerdos en la comarca de la litera (Huesca). Graellsia, 57(1): 85-90.
  • Castillo-Miralbés, M., Artrópodos presentes en carroña de cerdos en la comarca de la Litera (Huesca). Boletín de la Sociedad Entomológica Aragonesa, 28: 133-140.
  • Castillo-Miralbés, M., Estudio de la entomofauna asociada a cadáveres en el Alto Aragón (España). Monografias de la Sociedad Entomológica Aragonesa, 6. 94 pp.
  • Coiffait, H. 1974. Coléoptères Staphylinides de la región paléartique occidentale II. Sous famille Staphylininae, tribus Philonthini et Staphylinini. Nouvelle Revue d’Entomologie (Supplément), 4(4): 1-593.
  • Dajoz, R. 1965. Faune terrestre et d’eau douce des PyrénéesOrientales. Fascicule 9. Catalogue des Coléoptères de la forêt de la Massane. Vie et Milieu, 15(4), Supplément: 1-209.
  • Dávid, N.D. 2015. Rove beetle (Coleoptera: Staphylinidae) assemblages in human modified forest habitats. University of Debrecen.
  • De La Rosa, J.J. 2014. Coleópteros saproxílicos de los bosques de montaña en el norte de la Comunidad de Madrid. Departamento de Producción Vegetal: Botánica y Protección Vegetal. Universidad Politécnica de Madrid.
  • Dekeirsschieter, J, Frederick, C, Verheggen, F.J., Drugmand, D. & Haubruge, E. 2013. Diversity of forensic rove beetles (Coleoptera) associated with decaying pig carcass in a forest biotope. Journal of Forensic Sciences, 58(4):1032-1040.
  • Díaz-Martín, B. & Saloña-Bordas, M. 2015. Arthropods of forensic interest associated to pig carcasses in Aiako Harria Natural Park (Basque Country, Northern Spain). Ciencia Forense, 12: 207-228.
  • Falcoz, L. 1914-1915. Contribution à l’étude de la faune des microcavernes: Faune des terriers et des nids. Annales de la Société Linnéenne de Lyon, 61[1914]: 59-245.
  • Faura, J.M. 1993. Història de la serra de l’Obac: El parc de Sant Llorenç i la serra de l’Obac (Col·lecció d’història local). Diputació de Barcelona, 181 pp.
  • Fernández, V., Gamarra, P., Cifrián, B., Baz, A. & Outerelo, R. 2010. Nueva localización en España y notas ecológicas de la especie expansiva Bisnius parcus (Sharp, 1874) (Coleoptera, Staphylinidae, Staphylininae). Boletín de la Asociación española de Entomología, 34(3-4): 343-352.
  • Gamarra, P. 1985. Los Aleocharidae (Coleoptera, Staphylinoidea) de la Sierra de Guadarrama. Facultad de Biología. Universidad Complutense de Madrid. Madrid. (Tesis doctoral inédita).
  • Gamarra, P. & Outerelo, R. 2018. Segunda actualización del catálogo iberobalear de los Omaliinae (Coleoptera: Staphylinidae).
  • Gamarra, P., Outerelo, R. & López, J.J. 2011. Catálogo corológico de los estafilínidos (Coleoptera, Staphylinidae) de la provincia de Huelva, S.O. de Andalucía, España. Boletín de la Real Sociedad Española de Historia Natural Sección Biológica, 105: 15-45.
  • García, M.D., Arnaldos, M.I., Presa, J.J., Begoña, I., Gamarra, P. & Outerelo, R. 2016. Los Staphylinidae (Coleoptera) sarcosaprófagos en un medio natural del sureste Ibérico. Boletín Asociación española de Entomología, 40(3-4): 315-339.
  • García-Rojo, A.M., 2004. Estudio de la sucesión de insectos en cadáveres en Alcalá de Henares (Comunidad Autónoma de Madrid) utilizando cerdos domésticos como modelos animales. Boletín de la Sociedad Entomológica Aragonesa, 34: 263-269.
  • García-Tejero, S. 2015. Efecto de las perturbaciones antropogénicas sobre carábidos y estafilínidos (Coleoptera: Carabidae, Staphylinidae) en paisaje forestal de Quercus pyrenaica del noroeste de España. Departamento de Biodiversidad y Gestión Ambiental. Universidad de León.
  • García-Tejero, S., Taboada, A., Tárrega, R. & Salgado, J.M. 2013. Land use changes and ground dwelling beetle conservation in extensive grazing dehesa systems of north-west Spain. Biological Conservation, 161: 58-66.
  • Gómez-Gómez, A., Martín-Vega, D., Botías-Talamantes, C., Baz-Ramos, A. & Díaz-Aranda, L.M. 2007. La Entomología Forense en España: pasado, presente y perspectivas de futuro. Cuadernos de Medicina Forense, 13(47): 21-32.
  • González-Estevez, M.A. 2012-2013. Estudio de la Entomofauna Cadavérica.
  • Hagvar, S. & Okland, B. 1997. Saproxylic beetle fauna associated with living sporocarps of Fomitopsis pinicola (Fr.) Karst. in four spruce forests with different management histories. Fauna Norvergica Serie B, 44: 95-105.
  • Hernández, J.M., Gamarra, P. & Outerelo, R., 2009. Componentes de la diversidad específica de coleópteros en las viviendas de la zona centro de España (Insecta, Coleoptera). Boletín de la Asociación española de Entomología, 33(1-2): 101-121
  • Honek, A, Kocian, M. & Martinková, Z. 2012. Rove beetles (Coleoptera: Sytaphylinidae) in an apple orchard. Plant Protection Science, (3): 116-122.
  • Jeannel, R. & Jarrigue, J. 1949 Biospeologica LXVII. Coléoptéres Staphylinides (lére série). Archives de Zoologie Expérimentale et générale, 86, 355-392. Jonsell, M. 2012. Old park trees as habitat for saproxylic beetle species. Biodiversity and Conservation, 21: 619-642.
  • Kočárek, P. 2003. Decomposition and Coleoptera succession on exposed carrion of small mammal in Opava, the Czech Republic. European Journal of Soil Biology, 39: 31-45.
  • Leleup, N. 1948. Contribution à l’étude de Arthropodes nidícoles et cavernicoles de Belgique (2e sèrie) Nids endogés: Gîters de la Taupe. Mémoire de la Société entomologlque de Belgique, 25: 1-55.
  • Leruth, R. 1935. Exploration biològiques des cavernes de la Beigique et du Limbourg Hollandais XXIV Contribution: Coléoptères. Bulletin et annales de la Socciété Entomologique de Belgique, 75(7): 201-285.
  • Madra, A, Konwerski, S. & Matuszewski, S. 2014. Necrophilous Staphylininae (Coleoptera: Staphylinidae) as indicators of season of death and corpse relocation. Forensic Science International, 242: 32-37.
  • Martínez, M.D., Arnaldos, M.I. & García, M.D, 1997. Datos sobre la fauna de hormigas asociada a cadáveres. (Hymenoptera. Formicidae). Boletín de la Asociación española de Entomología, 21(3-4): 281-283.
  • Martínez, M.D. Arnaldos, M.I, Romera, E & García, M.D. 2002. Los Formicidae (Hymenoptera) de una comunidad sarcosaprófaga en un ecosistema mediterráneo. Anales de Biología, 24, 33-44.
  • Milberg, P., Bergman, K. O., Johansson, H. & Jansson, N. 2014. Low host-tree preferences among saproxylic beetles: a comparison of four deciduous species. Insect Conservation and Diversity, 7(6): 508-522.
  • Nagy, D, Magura T, Mizser, S, Debnár, Z. & Tóthmérész, B. 2016. Recovery of surface-dwelling assemblages (Coleoptera: Carabidae, Staphylinidae) during clear-cut originated reforestation with native tree species. Periodicum Biologorum,18(3): 195-203.
  • Nowosad, L. 1990. Staphylinidae (Coleoptera) gniazd Kreta-Talpa europea L. W. Polsce Uniwersytert im Adama Mickiewicza w Poznaniu, seria Zoologia., 15; 254 pp.
  • Osella, G. & Zanetti, N. 1974. La coleopterofauna du nidi de Talpa europea L. nell’Italia settentrionale a nord del fiume Po. Bollettino di Zoologia agraria e di Bachicoltura, Serie II, 12: 43-200.
  • Outerelo, R. 1980. Los Stafilinoideos de la Sierra de Cazorla (Jaén). In: De Viedma, M.G. (Edit.). Fauna de Cazorla. Invertebrados. ICONA, Monografias. Madrid. 53-71 pp.
  • Outerelo, R., Gamarra, P. & Aranda, A, 2001. Los Staphylinidae (Coleoptera) del Parque Nacional de las Tablas de Daimiel, Ciudad Real (España). Ecología, 15: 243-268.
  • Outerelo, R., Gamarra, P. & Pagola-Carte, S., 2018. Staphylinidae (Coleoptera) de los poliporos de Fomes fomentarius (Fungi: Plyporaceae) del Parque Natural de Aiako Harria, Guipúzcoa (España).Heteropterus Revista de Entomología,18(2): 219-236.
  • Outerelo, R., Gamarra, P. & Salgado, J. M. 1998. Los Staphylinidae cavernícolas del noreste de la Península Ibérica (I). Mémoires de Biospéologie, 25: 111-137
  • Outerelo, R., Gamarra, P., San Martín, A.F. & Recalde, J.I. 2016. Estudio de los estafilínidos de un viejo robledal submediterráneo de Navarra (norte de España) (Coleoptera, Staphylinidae). Boletín de la Real Sociedad Española de Historia Natural, Sección Biológica, 110: 33-46.
  • Päivinen, J., Ahlroth, P. & Kaitala, V. 2002. Ant-associated beetles of Fennoscandia and Denmark. Entomologica Fennica, 13: 20-40.
  • Pérez-Bote, J. L., Vicente Rivera, V. & Santos Almeida, A. 2012. La comunidad sarcosaprófaga en un entorno periurbano. Boletín de la Asociación española de Entomología, 36(3-4): 299-314.
  • Pérez-Moreno, I., Gamarra, P., Outerelo, R., San Martín, A.F. & Recalde, J. I. 2018. Nuevos elementos para el conocimiento de los estafilínidos (Coleoptera, Staphylinidae) de los bosques de La Rioja (Norte de España). Boletín de la Sociedad Entomológica Aragonesa (S.E.A.), 63: 86-96.
  • Pérez-Moreno, I. & Moreno Grijalba, F. 2009. Los coleópteros saproxílicos del Parque Natural Sierra de Cebollera (La Rioja). Colección Ciencias de la Tierra, 28. Instituto de Estudios Riojanos, Logroño. 180 pp.
  • Pérez-Moreno, I., Outerelo, R., Gamarra, P., San Martín, A.F. & Recalde, J.I., 2018. Nuevas aportaciones sobre la fauna de estafilínidos asociados a bosques del norte de la Península Ibérica (Coleoptera: Staphylinidae). Heteropterus Revista de Entomología, 18(1): 33-64.
  • Peschke, K., Krapf, D. & Fuldner, D. 1987. Ecological separation, functional relationships, and limiting resources in a carrion insect community. Zoologische Jahrbücher. Abteilung für Systematik, Ökologie und Geographie der Tiere, 114: 241-265.
  • Prado E Castro, C., García, M. D., Serrano, A., Gamarra, P. & Outerelo, R. 2010. Staphylinid forensic communities from Lisbon with new records for Portugal (Coleoptera: Staphylinidae). Boletín de la asociación española de Entomología, 34(1-2): 87-98.
  • Prado e Castro, C., García, M.D., Arnaldos M.I. & González-Mora, D. 2010. Sarcophagidae (Diptera) attracted to piglet carcasses including new records for Portuguese fauna. Graellsia, 66(2): 285-294.
  • Prado e Castro, C., Sousa, J.P., Arnaldos, M.I., Gaspar, J. & García,M.D. 2011b. Blowflies (Diptera: Calliphoridae) activity in sun exposed and shaded carrion in Portugal. Annales de la société entomologique de France (n.s.), 47 (1-2): 128-139.
  • Pushkin, S.V. 2015. New records of necrophilous rove-beetles (Coleoptera, Staphylinidae) from the southern regions of the European part of Russia. Euroasian Entomological Journal, 14(4): 385-389. [en ruso].
  • Romera, E., Arnaldos, M.I., García, M.D. & González-Mora, D. 2003. Los Sarcophagidae (Insecta, Diptera) de un ecosistema cadavérico en el sureste de la Península Ibérica. Anales de Biología, 25: 49-63.
  • Romero-Palanco, J.L., Munguía Girón, F. & Gamero Lucas, J. 2006. Entomología cadavérica en la provincia de Cádiz (S. de España). Ciencia Forense, 8: 83-106.
  • Schigel, D.S. 2011. Polypore-beetle associations in Finland. Annales Zoologici Fennici, 48: 319-348.
  • Schlaghamerský, J. 2000. The saproxylic beetles (Coleoptera) and ants (Formicidae) of Central European hardwood floodplain forests. Folia Facultatis Scientiarium Naturalium Universitatis Masarykianae Brunensis. Masaryk University Publ. Brno. Czech Republic.168 pp., 2 appendix.
  • Schlechter, J. 2008. Beetle fauna found on carrion in three woodland sites in Luxembourg (Insecta, Coleoptera). Bulletin de la Société des Naturalistes Luxembourgeois, 109: 97-100.
  • Schülke, M. & Smetana, A. 2015. Family Staphylinidae. 304-1702. In: Löbl, I. & Löbl, D. (Eds), Catalogue of Palaearctic Coleoptera. Revised and updated Editions. Vol. 2. Hydrophiloidea-Staphylinoidea. Brillk. Leiden/Boston. 1702 pp
  • Suárez, V.A. 2015. Utilización de coleópteros como indicadores ecológicos en gradientes urbanos de Gijón y León (NO Península Ibérica) (Coleoptera: Carabidae, Cholevidae, Histeridae, Silphidae y Staphylinidae). Departamento de Biodiversidad y Gestión Ambiental. Universidad de León. 9].
  • Tronquet, M. 2014. Catalogue des Coléoptères de France. Revue de l’Association Roussillonnaise d’Entomologie 23(Suppl.): 1-1052.
  • Vogel, J. 1989. Familie Staphylinidae. pp 213-439, In: Koch, K. (Ed), Die Käfer Mitteleuropas. Ökologie. Band 1. Goecke & Evers. Krefeld. 440 pp.
  • Wegensteiner, R., Wermelinger, B. & Herrmann, M. 2015. Natural enemies of bark beetles: predators, parasitoids, pathogens, and nematodes (pp.: 247-304). In: Vega, F.E. & Hofstetter, R.W. (Eds.). Bark Beetles. Biology and ecology of native and invasive species. Academic Press. Elsevier Inc. San Diego, California.
  • Zanetti, A., Sette, A., Poggi, R. & Tagliapietra, A. 2016. Biodiversity of Staphylinidae (Coleoptera) in the Province of Verona (Veneto, Northern Italy). Memorie de la Società Entomologica italiana, 93(1-2): 3-237.