El prisma de la desigualdad. Sobre la contribución de Thomas Piketty a la reflexión del presente

  1. Navarro Ruiz, Clara 1
  1. 1 Universidad Complutense de Madrid (UCM)
Revista:
Revista de filosofía

ISSN: 0034-8244 1988-284X

Ano de publicación: 2023

Número: 48

Páxinas: 389-408

Tipo: Artigo

DOI: 10.5209/RESF.74500 DIALNET GOOGLE SCHOLAR lock_openAcceso aberto editor

Outras publicacións en: Revista de filosofía

Resumo

Thomas Piketty’s works make a significant contribution to critical thought. His emphasis on the study of economic inequality has revitalized traditional economic reflection, shifting the focus toward issues of inequity. In this regard, his perspective provides crucial support to social philosophy and its critique of contemporary capitalism. To demonstrate the value of his works, this article will explain the main characteristics of his thought, with a specific focus on the economic dynamic of r > g as presented in Capital in the Twenty-First Century. Subsequently, I will examine some of the solutions he proposes for wealth distribution, as well as his suggestions for promoting fiscal justice. Additionally, I will highlight certain problematic aspects of his theory. Finally, I will briefly analyze Piketty’s contribution in relation to Streeck’s and Harvey’s thoughts.

Referencias bibliográficas

  • Berry, Ramey Daina (2016): «The Ubiquitous Nature of Slave Capital». En H. Boushey, B. DeLong y M. Steinbaum, op. Cit.
  • Bidaurratzaga, Eduardo (2012): «Consenso de Washington». En J. Hernández Zubizarreta, E. González y P. Ramiro (Eds.) Diccionario crítico de empresas transnacionales. Claves para enfrentar el poder de las grandes corporaciones (pp. 70-74). Barcelona, Icaria.
  • Boushey, Heather (2016): «A Feminist Interpretation of Patrimonial Capitalism». En H. Boushey, B. DeLong y M. Steinbaum, op. Cit.
  • Boushey, Heather; DeLong, Bradford y Steinbaum, Marshall (Eds.). (2017): After Piketty: The Agenda for Economics and Inequality. Cambridge, Harvard University Press. [Ebook].
  • Caffentzis, George (2018): Los límites del capital. Deuda, moneda y lucha de clases. Buenos Aires, Tinta Limón y Fundación Rosa Luxemburgo.
  • Carrasco, Cristina y Díaz, Carmen (Eds.) (2017): Economía feminista. Desafíos, propuestas, alianzas. Barcelona, Entrepueblos.
  • Dejours, Christophe, Deranty, Jean-Philippe, Renault, Emmanuel y Smith, Nicholas H. (2018): The return of work in critical theory: self, society, politics. New York, Columbia University Press.
  • Foucault, Michel (2007): El nacimiento de la biopolítica. Curso en el Collége de France 1978-1979. Madrid, Fondo de Cultura Económica.
  • Goldhammer, Arthur. (2016): «The Piketty Phenomenon». En H. Boushey, B. DeLong y M. Steinbaum, op. Cit.
  • Harvey, David (2014): 17 contradicciones y el fin del capitalismo. Madrid, Traficantes de Sueños.
  • Herrero, Yayo (2012): «El movimiento ecologista ante la Crisis Global». En VV.AA., No dejes el futuro en sus manos. Cooperación solidaria ante la crisis del capitalismo global (pp. 27-43). Barcelona, Entrepueblos.
  • King, John E. (2016): «The Literature on Piketty». Review of Political Economy, pp. 1-17.
  • Kurz, Robert (2005): Das Weltkapital. Globalisierung und innere Schranken des modernen warenproduzierendes Systems. Berlín, Tiamat.
  • Kurz, Robert (2013): Weltkrise und Ignoranz. Kapitalismus im Niedergang. Berlín, Tiamat.
  • L. Gil, Silvia (2016): «¿Cómo hacer de la vulnerabilidad una herramienta para el cambio? Apuntes para repensar la democracia y la vida común», Theoría. Revista Del Colegio De Filosofía, (30-31), 25-37.
  • Luque, Víctor (2015): «A propósito de Piketty. Evolución de la desigualdad en España»,
  • Papeles de Europa, 86, vol. 28, pp. 86–115.
  • Manero Salvador, Ana (2014): «¿Gobernanza o desgobierno en las relaciones económicas internacionales?», Revista Española de Derecho Internacional, Julio-diciembre, 155-170.
  • Marx, Karl (2009) [1981]: El Capital. Crítica de la economía política, Tomo III. Traducción de Pedro Scaron. Madrid, Siglo XXI Editores.
  • Mateo, Juan Pablo (2017a): «Fundamentos teóricos y leyes económicas en El Capital de Piketty. Un análisis crítico», Cuadernos de Economía, 36 (70), pp. 227-249.
  • Mateo, Juan Pablo (2017b): «¿Falsificación académica o errores de interpretación? Las afirmaciones de Piketty sobre Marx», Economía crítica, 23, pp. 26-42.
  • Mau, Søren. (2019): Mute Compulsion. A Theory of the Economic Power of Capital. (Tesis Doctoral). Universidad del Sur de Dinamarca.
  • Moody, Kim (2019): «Schnelle Technologie, langsames Wachstum. Roboter und die Zukunft der Arbeit». En F. Butollo, y S. Nuss, Sabine (Eds.), Marx und die Roboter. Vernetze Produktion, Künstliche Intelligenz und lebendige Arbeit (pp. 132-155). Berlín, Dietz.
  • Moore, Jason W. (2015): Capitalism in the Web of Life: Ecology and the Accumulation of Capital. Londres, Brooklyn, Verso Books.
  • Mundó, Jordi (2021). «Del absolutismo propietario a la constitucionalización de la utilidad social de la propiedad». En N. Sánchez Madrid (Ed). La filosofía social ante la precariedad. Genealogías, resistencias, diagnósticos (pp. 21-48). Madrid, Catarata.
  • OECD (2020): «OECD Economic Outlook No 108» (Edición 2020/2). OECD Economic Outlook: Statistics and Projections (base de datos).
  • OIT (2020): Informe Mundial sobre Salarios. Los salarios y el salario mínimo en tiempos de la COVID-19. (Resumen ejecutivo). Ginebra, OIT.
  • O‘Neill, Martin (2017): «Philosophy and Public Policy after Piketty», The Journal of Political Philosophy, 25, 3, pp. 343–375.
  • Pazos Morán, María (2013): Desiguales por ley. Las políticas públicas contra la igualdad de género. Madrid, Los Libros de la Catarata.
  • Pazos Morán, María (2018) Contra el patriarcado. Economía feminista para una sociedad justa y sostenible. Pamplona, Katakrak Luburuak.
  • Pérez Orozco, Amaia (2014): Subversión feminista de la economía. Apuntes para el conflicto capital-vida. Madrid, Traficantes de Sueños.
  • Pérez Orozco, Amaia; L. Gil, Silvia (2011): Desigualdades a flor de piel: cadenas globales de cuidados. Concreciones en el empleo de hogar y articulaciones políticas. ONU Mujeres.
  • Perrons, Diane (2014): «Gendering inequality: a note on Piketty’s Capital in the Twenty-First Century», The British Journal of Sociology, 65, 4, pp. 667-678.
  • Piketty, Thomas (2014): El capital en el siglo XXI. Madrid, Fondo de Cultura Económica, 2014.
  • Piketty, Thomas (2016): «Toward a Reconciliation between Economics and the Social Sciences». En H. Boushey, B. DeLong y M. Steinbaum, op. Cit
  • Piketty, Thomas (2019): Capital e ideología. Bilbao, Deusto. [Ebook].
  • Raoult, Sacha, Leonard, Brendan y Derbey, Arnaud. (2017): «A Prophet in his Hometown? the Academic Reception of Thomas Piketty’s “Capital in the Twenty-First Century” across Disciplines in France and in the United States», American Sociologist. 48, pp. 1-23.
  • Reid, Lynette (2015): «Piketty and the Body: on the Relevance of Wealth Inequality to Bioethics», The International Journal of Feminist Approaches to Bioethics, 8, 2, pp. 250-265.
  • Rendueles, César y Sábada, Igor (2015): «Representaciones y medidas de la desigualdad. Una reflexión teórico-metodológica», Cuadernos de Relaciones Laborales, 33, 1, pp. 13-34.
  • Ronzoni, Miriam (2015): «How social democrats may become reluctant radicals: Thomas Piketty’s Capital and Wolfgang Streeck’s Buying Time», European Journal of Political Theory 0, 0, pp. 1–10.
  • Rovira, Joan Ramon (2014): «“El capital” de Thomas Piketty. ¿Retorno a los clásicos?», Revista de Economía Crítica, 18, pp. 234-249.
  • Srnicek, Nick (2017): Platform Capitalism. Londres, Nueva York, Verso Books.
  • Staab, Philipp (2019): Digitaler Kapitalismus. Markt und Herrschaft in der Ökonomie der Unknappheit. Frankfurt a. M., Suhrkamp.
  • Streeck, Wolfang (2017): ¿Cómo terminará el capitalismo? Ensayos sobre un sistema en decadencia. Madrid, Traficantes de Sueños.
  • Sunajko, Goran (2016): «Rawls and Piketty: the Philosophical Aspects of Economic Inequality», The Journal of Philosophical Economics: Reflections on Economic and Social Issues, IX, 2, pp. 71-84.
  • Vela, Corsino, (2018): Capitalismo terminal. Anotaciones a la sociedad implosiva. Madrid, Traficantes de Sueños.